هرمَزد روز از مهرماه برابر با 1 مهرماه در گاهشماری ایرانی روز جشن بزرگ «میثرَکَنَه»، «میتراکانا»، «مهرگان»، بزرگ ترین جشن هخامنشی در ستایش و گرامیداشت «میترا» در نخستین روز ماه «باگایادی» یا «بَغَیادی»(یاد خدا)، و نیز آغاز سال نو در گاهشماری هخامنشی.
امروزه
نیز سنت کهن آغاز سال نو از ابتدای پاییز با نام «سال وِرز»، در تقویم
محلی کردان مُکری مهاباد و طایفه های کردان شکری باقی مانده است.
در تقویم محلی پامیر (به ویژه دو ناحیه ی «ونج» و «خوف») از نخستین روز پاییز(تیرماه)[1] با نام «نوروزِ تیرَه ما» یاد می کنند.آغاز پاییز به عنوان آغاز سال نو زراعی همچنان در میان کشاورزان رایج است. همچنین بیرونی از این روز با عنوان «نیم سرده»(نیمه ی سال) نام برده است.هنگام اصلی جشن «مهرگان» نیز در اصل در چنین روزی بوده که بعدها به شانزدهم مهرماه منتقل شده است.
در ادبیات کهن فارسی نیز همواره جشن مهرگان با نخستین روز فصل پاییز برابر دانسته شده است.
برگرفته از کتاب «جشنهای مهرگان و سده»، 1384، از همین نگارنده، با بازنگری و افزوده‌ها
«مـا خواهانیم که پشتیبان کشـور تـو باشیم
مـا نمی‌خـواهیـم از کشـور تـو جــدا شـویـم
نمـی‌خـواهـیـم از خـانـه خــود جــدا شـویـم
مبــاد جــز ایــن ای مـهــــر نیـــرومنــد!»
(اوستا، مهر یشت، بند 75)
اطلاعات بیشتر در ادامه...
برچسب‌ها پارسه: جشنهای ایرانی, جشن میتراکانا, سال نو هخامنشیان,
در ادامه جستار
